Zeza warto korygować w każdym wieku
Zeza warto korygować w każdym wieku
– W większości przypadków zez jest zaburzeniem, które warto korygować i które można wyleczyć. Doświadczony chirurg na podstawie oceny czynności mięśni oczu rozpoznaje, co było przyczyną zaburzenia równowagi tych mięśni i tworzy plan leczenia, który może składać się z jednego lub kilku etapów – na pytania dotyczące zeza u dorosłych odpowiadają dr n. med. Anna Furmańczuk oraz dr n.med. Anna Byszewska, specjalistki chorób oczu w Centrum Medycznym MAVIT.
Jakie jest źródło powstawania zeza, czy jest to wada wzroku wrodzona, czy może także pojawić się z wiekiem?
A.F.,A.B. – Zezem nazywamy każdy rodzaj odchylenia osi wzrokowej oczu od pozycji równoległej. Zez może być jawny, widoczny już od pierwszych miesięcy albo lat życia dziecka, może także pojawić się w starszym wieku w wyniku porażenia lub każdego zaburzenia mięśni oka. Zdarza się również, że ujawni się na skutek dekompensacji zeza ukrytego. Nierzadko zez pojawia się u osób z zaburzeniem czynności tarczycy, czy z krótkowzrocznością dużego stopnia.
Czy można skutecznie wyleczyć zeza u dorosłych? Czy warto się o to starać, nawet kiedy ta wada wzroku już nie dotyczy dziecka?
– W większości przypadków zez jest zaburzeniem, które warto korygować i które można wyleczyć. Doświadczony chirurg na podstawie oceny czynności mięśni oczu rozpoznaje, co było przyczyną zaburzenia równowagi tych mięśni i tworzy plan leczenia, który może składać się z jednego lub kilku etapów. Nawet zeza porażennego możemy skorygować dzięki zaangażowaniu w proces mięśni towarzyszących.
Jakie są metody leczenia zeza u dorosłych?
– Każdy przypadek zeza, który nie koryguje się okularami lub soczewkami, kwalifikuje się do leczenia operacyjnego. Dodatkową metodą leczenia tej przypadłości jest toksyna botulinowa, aczkolwiek w wyniku braku stabilnego efektu po tej substancji, stosowana jest raczej jako środek pośredni w etapowym leczeniu zeza.
Czy operacja zeza jest bolesna? I czy wymaga późniejszej rehabilitacji? A jeśli tak, to jak długo pacjent wraca po operacji do normalnych aktywności?
– Operację zeza wykonujemy w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. W okresie pooperacyjnym pacjent wymaga pobytu w domu i ograniczenia aktywności fizycznej przez 2-3 tygodnie, ponieważ mięśnie są całkowicie wygojone dopiero po 21-24 dniach od zabiegu. Czytanie i praca przed komputerem, a nierzadko i prowadzenie auta jest jednak możliwe już kilka dni po operacji zeza. W okresie pooperacyjnym konieczne jest stosowanie kropli do oczu a stosowane szwy są wchłaniane.
Czy raz wyleczony zez może mieć nawroty?
– Stabilność pozycji oka w większości przypadków zależy od ostrości wzroku. Jednak, przy dobrze przemyślanym planie operacyjnym korekty zeza, chirurg stosuje metody działania na mięśniach, które są stabilizujące i długotrwałe, co minimalizuje ryzyko nawrotu. Właśnie ryzyko nawrotu w pewnych przypadkach powinno być omówione i wytłumaczone pacjentowi, tak samo jak możliwość dalszej korekty prowadzącej do prawidłowej pozycji oczu.
Czy terapia leczenie zeza u dorosłych różni się od stosowanej u dzieci?
– Leczenie zeza u dorosłych wymaga większego doświadczenia od chirurga, ponieważ często w chirurgii dorosłych spotykamy się z zezem następczym, który powstał po zabiegach korygujących zeza w wieku dziecięcym. Wcześnie operowane tkanki i mięśnie już mają blizny, anatomia już nie jest standardowa, niełatwo jest odnaleźć mięsień który się cofnął spontanicznie w ciągu wielu lat… Zatem bez wątpienia, operacja zeza u dorosłych jest znacznie bardziej skomplikowana i niesie ze sobą większy ładunek odpowiedzialności dla lekarza. Jest jednak, jak najbardziej możliwa w rękach odpowiedzialnych i doświadczonych chirurgów.
Czy ostatnie lata przyniosły jakieś nowości w leczeniu tej wady wzroku u osób dorosłych?
– Nasz zespół w Centrum Medycznym MAVIT dysponuje całym armamentarium nowoczesnych metod leczenia zeza. Są to: szwy regulowane, technika transpozycji mięśni skośnych i mięśni prostych, metoda Y-split, metoda łączenia mięśni i wiele, wiele innych. Pod tym względem jesteśmy placówką referencyjną w przypadkach skomplikowanych, ale nadal możliwych do korygowania.
